Samolot PZL Ł.2 został zbudowany na zamówienie złożone w wytwórni PZL przez Departament Aeronautyki w związku z zapotrzebowaniem lotnictwa wojskowego na samolot łącznikowy. W odpowiedzi inż. Jerzy Dąbrowski i inż. Franciszek Kott opracowali projekt oznaczony jako Ł.2 pod koniec 1928 roku. Prototyp samolotu został ukończony w połowie 1929 roku i został oblatany przez kpt. Bolesława Orlińskiego pod koniec tego samego roku.

SP

Samolot okazał się stateczny i łatwy w pilotażu. W 1930 roku PZL Ł-2 uczestniczył w pokazach lotniczych w Brnie i Bukareszcie. W tym samym 1930 roku PZL Ł.2 przeszedł próby porównawcze z konkurencyjnymi maszynami PWS-5 i Lublinem R-X w ramach konkursu na samolot łącznikowy, w wyniku porównania stwierdzono równorzędność osiągów PZL Ł.2 i R-X. Jednak w wyniku decyzji rozwijania w PZL produkcji samolotów myśliwskich, zamówienie na produkcje samolotów łącznikowych dla wojska otrzymała lubelska wytwórnia ze swoim samolotem Lublin R-XIII będący wersją rozwojową R-X.    

Kpt. Orliński SP-ADN

    W 1931 roku wyprodukowano 25 egzemplarzy PZL Ł.2a używanych przez lotnictwo wojskowe. Samoloty były używane w 63, 43 i 23 (3 samoloty) Eskadrze Towarzyszącej do 1933 roku, gdzie zastąpiono je samolotami R-XIIIC. Następnie PZL Ł.2 skierowano do CWL w Dęblinie, gdzie wykorzystywano je do nauki pilotażu i szkolenia obserwatorów. Samoloty Ł.2 pozostawały w służbie do września 1939 roku. Conajmniej jedna sztuka została zniszczona na lotnisku w Radomiu.

Prototyp PZL Ł.2

Lot dookoła Afryki

Najbardziej znanym samolotem PZL Ł.2 była maszyna o znakach rejestracyjnych SP-AFA, zwany popularnie „Afrykanką” na, którym kpt. Stanisław Skarżyński i obserwator Andrzej Markiewicz wykonali lot dookoła Afryki. Samolot ten został specjalnie przygotowany do lotu afrykańskiego. 1 lutego 1931 roku nastąpił start z Warszawy trasa prowadziła przez Jugosławię, Grecję i Egipt.

SP-AFA

W Atbarze przerwano lot z powodu awarii silnika, po trzech tygodniach oczekiwania na nowy tłok, lot kontynuowano dalej przez Chartum, Malakal, Dżubę, Leopoldville (Kinszasa), Port Gentil, Dualę, Lagos, Abidżan, Bamako, Dakar, Port Etienne, Villa Cisneros, Cabo Yubi, Agadir i Casablanca, Alicante i przez Paryż, Berlin, Poznań do Warszawy. Stanisław Skarżyński wraz z Andrzejem Markiewiczem wylądowali w Warszawie 5 mają 1931 roku po przebyciu 25 770 kilometrów. Lot ten odbił się szerokim echem w Polsce i Europie przynosząc Stanisławowi Skarżyńskiemu przydomek „Wielkiego Afrykańczyka”.


SP-AFA, czyli "Afrykanka"

Malowanie

    Prototyp Ł.2 występował w barwach cywilnych. Był kremowy z czerwonymi akcentami. Początkowo latał bez znaków rejestracyjnych, w późniejszym czasie posiadał rejestrację SP-ADN. Na stateczniku pionowym wymalowano znak firmowy PZL (pierwszego wzoru). 

SP_afa_
    Seryjne samoloty malowano na ciemny kolor oliwkowy, natomiast osłona metalowa na przodzie kadłuba miała barwę naturalnego aluminium. Samoloty nosiły numery ewidencyjne od 55.1 do 55.26. Niektóre były oznaczone godłami eskadr i miały oznaczenia identyfikacyjne na dolnej powierzchni skrzydeł. Samolot SP-AFA pokryty został emalią aluminiową. Znaki rejestracyjne, znak PZL z prawej strony kadłuba i mapa Afryki z zaznaczoną trasą przelotu z lewej strony, miała czarną barwę. Na kadłubie był również napis „National Aircraft Factory Warsaw” i na usterzeniu pionowym znak PZL, Ł-II i napis „Made in Poland”.

Konstrukcja kratownicowa, z duralu, kryta płótnem, podwozie stałe, zbiorniki paliwa na 190 l
Napęd silnik gwiazdowy, 9-cylindrowy, Skoda-Wright „Whirlwind J-5A”, o mocy 249 KM
Rozpiętość  13,40 m
Długość   7,92 m
Wysokość 2,70 m
Powierzchnia nośna   25,80 m²
Masa własna  892 kg
Masa startowa  1 280 kg
Masa użytkowa 388 kg
Prędkość maksymalna 183 km/h
Prędkość minimalna  67 km/h
Prędkość wznoszenia   4,75 m/s
Pułap  4 730 m
Zasięg   660 km
Rozbieg 55 m
Zużycie paliwa 45-50 l/h

 

SP_AFAŹródła

  • A. Glass „Samoloty PZL 1928-1978” WKiŁ
  • A. Glass, K. Cieslak „Barwa w lotnictwie polskim : Samoloty i szybowce do 1939 roku” WKiŁ
  • J. Pawlak „ Polskie eskadry w latach 1918-1939” WKiŁ.
  • T. Królikiewicz „ Polski Samolot i barwa” wyd MON 1981.
  • Wielka Encyklopedia Lotnictwa wyd. Oxford.
  • www.audiovis.nac.gov.pl/obraz/195233/33e0897c40855822ec3351ed6b842d46/
  • www.audiovis.nac.gov.pl/obraz/195478/33e0897c40855822ec3351ed6b842d46/
  • www.audiovis.nac.gov.pl/obraz/60849/33e0897c40855822ec3351ed6b842d46/ autor fotografii: Binek Jan
  • www.audiovis.nac.gov.pl/obraz/60851/33e0897c40855822ec3351ed6b842d46/ autor fotografii: Binek Jan
  • www.audiovis.nac.gov.pl/obraz/60844/33e0897c40855822ec3351ed6b842d46/ autor fotografii: Binek Jan

Prawa autorskie

Autor artykułu:  Michał Szczepański.

Artykuł zamieszczony na łamach serwisu za zgodą autora. Brak zgody na kopiowanie, powielanie, rozpowszechnianie.