Po zakończeniu Pierwszej Wojny Światowej decyzją Rady Ambasadorów z 9 grudnia 1919 roku o podziale floty niemieckiej przyznano Polsce 6 torpedowców spośród okrętów internowanych w brytyjskiej bazie w Rosyth. Wśród nich znajdował się nieduży torpedowiec noszący oznaczenie taktyczne A 59. W służbie Polskiej Marynarki Wojennej nadano mu nową nazwę ORP Ślązak.
Okręt typu Torpedoboot 1916 został zbudowany w niemieckiej stoczni Stettiner Maschinenbau AG Vulcan w Stettin (Szczecin) pod numerem stoczniowym 479. Wodowanie odbyło się 13 kwietnia 1917 roku, a wcielenie do służby w cesarskiej marynarce wojennej miało miejsce 9 czerwca 1917 roku.
W Polsce
Przejęty przez Polaków okręt był w bardzo złym stanie. Pozbawiono go nie tylko uzbrojenia, ale także większości wyposażenia pomocniczego i nie zapewniono odpowiedniej konserwacji kadłuba i podzespołów. Oznaczało to wysokie koszty doprowadzenia jednostki do stanu gotowości operacyjnej nawet jako jednostka szkolna.
Ze względu na wysokie koszty podjęto decyzję o przeholowaniu jednostki do kraju, gdzie planowano wykonać konieczny remont niższymi kosztami niż oferowano nam w Wielkiej Brytanii. Zespół obejmujący 3 torpedowce Mazur, Ślązak i Góral wyruszył w rejs 8 września 1921 roku na holu wynajętego brytyjskiego holownika Bullger i 14 września 1921 roku dotarł do portu w Gdańsku.
Po zakończonych próbach odbiorczych rozpoczynają służbę w Marynarce Wojennej II RP (PMW) w składzie Dywizjonów Torpedowców. W chwili przybycia okręty były nieuzbrojone, więc tymczasowo uzbrojono je w 2 działa kalibru 47 mm. Od roku 1924 w skład jego wyposażenia wchodziła francuska armata morska 75 mm i podwójna wyrzutnia torped kal. 450 mm. ORP Ślązak brał udział w wizytach zagranicznych polskich okrętów m.in. Libawa i Ryga(czerwiec 1923), Kopenhaga(1929) a w 1930 był jednym z okrętów wyznaczonych do eskorty transatlantyku Polonia, który udał się do Estonii z oficjalną wizytą wraz z prezydentem Ignacym Mościckim na pokładzie. ORP Ślązak był wykorzystywany jako okręt ćwiczebny: początkowo przez Marynarkę Wojenną w okresie dwudziestolecie międzywojennego, a od roku 1937 już tylko przez lotnictwo jako okręt-cel.
Epizod wrześniowy
W momencie wybuchu II wojny światowej okręt znajdował się w Pucku. Do działań bojowych nigdy nie został wykorzystany. Po tym jak wpadł w ręce niemieckie został pocięty na złom.
Bliźniacze okręty
Do bliźniaczych okrętów ORP Ślązak można zaliczyć ORP Krakowiak i ORP Podhalanin.
Dowódcy
| kpt. mar. Włodzimierz Staszkiewicz | 10 czerwca 1923 – listopad 1924 |
| kpt. mar. Henryk Eibel | 1924 – 1926 |
| kpt. mar. Michał Borowski | 24 kwietnia 1926 – 2 sierpnia 1928 |
| kpt. mar. Aleksander Hulewicz | 1928 – 1929 |
| kpt. mar. Włodzimierz Kodrębski | 1929 – styczeń 1930 |
| kpt. mar. Tadeusz Stoklasa | 4 stycznia 1930 – 19 marca 1930 |
| kpt. mar. Aleksander Hulewicz | marzec 1930 – 1930 |
| ? | 1930 – 1933 |
| kpt. mar. Stanisław Dzienisiewicz | 1933 – 1934 |
| kpt. mar. Zdzisław Boczkowski | 1934 – marzec 1934 |
| ? | marzec 1934 – kwiecień 1935 |
| kpt. mar. Jerzy Staniewicz | kwiecień 1935 – lipiec 1935 |
| kmdr ppor. dypl. Roman Stankiewicz | 1 lipca 1935 – listopad 1935 |
| ? | listopad 1935 – czerwiec 1936 |
| kpt. mar. Jerzy Staniewicz | czerwiec 1936 – 5 marca 1937 |
Dane taktyczno-techniczne
| standardowa/kontraktowa | 330 ton |
| normalna | ? |
| pełna | 381 ton |
| długość całkowita | 61,10 m |
| długość między pionami | 60,12 m |
| szerokość maksymalna | 6,41 m |
| zanurzenie pełne | 2,24 m |
| zanurzenie średnie | 2,21 m |
| dwa kotły wodnorurkowe typu Yarrow o ciśnieniu 18,5 atm: |
| dwie turbiny AEG Vulcan o łącznej mocy: 6500 KM |
| 2 trzyłopatowe śruby o średnicy 1,70 m |
| prędkość maksymalna | (1921) 21 węzłów, (1917) 26 węzłów |
| prędkość ekonomiczna | (1921) 15 węzłów |
| 1921 | 73 ludzi w tym: 3 oficerów, 70 podoficerów i marynarzy |
| 1915 | 55 ludzi w tym: 2 oficerów, 53 podoficerów i marynarzy |
Uzbrojenie
| 1917-1939 |
2 działa kalibru 88 mm L/30
2 wyrzutnie torpedowe kalibru 450 mm |
| 1921-1924 |
2 działa kalibru 47 mm wz. 85 Hotchkiss 2 ckm Maxim wz. 08 kalibru 7,9 mm |
| 1925-1939 |
2 działa kalibru 75 mm Schneider wz. 97 2 wyrzutnie torpedowe kalibru 450 mm 2 ckm Maxim wz. 08 kalibru 7,9 mm |
| 1936-1937 |
1 działo kalibru 75 mm Schneider wz. 97 2 ckm Maxim wz. 08 kalibru 7,9 mm |
Źródła:
- J. Pertek, „Wielkie dni małej floty”, Poznań 1958r.
- www.wikipedia.pl
- www.odkrywca.pl
- www.audiovis.nac.gov.pl/obraz/79568/8c84e3accf92cd74d5666e4a4483a104/
Prawa autorskie:
Artykuł zamieszczony na łamach serwisu za zgodą autora. Brak zgody na kopiowanie, powielanie, rozpowszechnianie.
Najnowsze komentarze