Do podawania tlenu do wdychań wykorzystywano aparaty tlenowe. We wszystkich ich odmianach przepływ mieszaniny tlenu i CO2 lub samego tlenu, to jest dawki gazy podawanej do wdychania, można było regulować przy pomocy automatycznego wentyla kierowanego stosownym układem dwóch dźwignij, zamkniętych w gumowym worku, do którego wchodził gaz z butli. W butlach znajdował się tlen pod ciśnieniem 150 atmosfer. Aparat wyposażony był także w specjalną maskę nakładaną na twarz pacjenta, jest ona połączona z workiem gumowym przy pomocy giętkiej rury. Fazy oddechu, czerpiącego tlen z worka gumowego, regulują samoistnie czynność automatycznego wentyla, które otwierał się w przypadku spadku ciśnienia w worku gumowym przy wdechu i zamykał się w sytuacji wzrostu ciśnienia przy wydechu.

Aparat tlenowy "Perun"

Aparat tlenowy "Perun" cieszył się dużą popularnością a dzięki specjalnym urządzeniom, przewyższał precyzyjnością dawkowania szybkości przepływu aparat Drager'a. Było to o tyle istotne, że w ratownictwie w przypadku wystąpienia zatruć gazami, uszkadzającymi płuca, ostrożne podawanie tlenu jest czynnikiem decydującym a za szybki jego przepływ może sprowadzić duże uszkodzenie zniszczonych już tkanek płucnych.

Konstrukcja

Aparat Perun składał się się z rury łączącej z butlą tlenu, na niej znajdował się manometr oznaczony literą A, na nim istniała możliwość odczytania ciśnienia tlenu w butli; literą B oznaczony jest reduktora ciśnienia gazu w butli, dzięki temu urządzeniu gaz traci ciśnienie posiadane w butli i już pod znacznie zmniejszonym ciśnieniem przepływa przez regulator przepływu, oznaczony na powyższej fotografii literą C. Na regulatorze dostrzec można dwa szeregi liczb: jeden na brzegu tarczy zaś drugi nad napisem w środku tarczy. Wewnątrz rurki, na której obsadzone były gumowe worki, umieszczony jest kran oznaczony literą D, dzięki któremu możliwe było skierowanie przepływu gazu tylko do jednego lub też do obydwu worków gumowych. Ilość przepływających litrów tlenu na minutę regulowano poprzez nastawienie strzałek na tarczy regulatora na żądaną liczbę, lecz jednocześnie w zależności od potrzeby przykręcano kran D w celu wypełnienia jedno lub dwu worków gumowych. W przypadku wypełnienia jednego worka orientowany był przepływ tlenu według szeregu liczb umiejscowionych na zewnętrznym brzegu tarczy zaś przy wypełnieniu obu worków regulowano szybkość przepływu poprzez nastawienie wskazówki na wewnętrzny szereg liczb, który następnie dzielono w przez dwa i w efekcie otrzymując ilość litrów przepływających w ciągu minuty przez jedną rurkę E do jednej maski. Na rurki E nasadzano giętkie rury blaszane bądź gumowe i osadzano na nich maseczki. Maseczki posiadały wentyle wydechowe, worki gumowe wentylowe mikowe, zamkyające się przy wydechu i umożliwiające jednocześnie swobodny dopływ tlenu z aparatu.

Wykorzystując aparat "Perun" można przy ratownictwie zagazowanych gazami duszącymi stosować szybkość przepływu wynoszącą 2 litry tlenu na minutę bądź używając wyłącznie jednej maseczki w przypadku zatruć tlenkiem węgla, możemy uzyskać także szybkość 12 ltr. na minutę poprzez ukierunkowanie kranu D na wypełnienie tylko pojedynczego worka. Istnieje też sposobność uzyskania 6 ltr. w ciągu minuty dzięki nastawieniu strzałki na liczbę 12 i otworzeniu kranu tak, aby wypełniła obydwa worki, np. w sytuacji ratowania dwóch zatrutych.

Źródła

• "Vademecum obrony przeciwlotniczej i przeciwgazowej ludności cywilnej", Wydanie II uzupełnione, Warszawa 1936