Armata morska opracowana we francuskich zakładach Schneider et Cie. i przyjęta na uzbrojenie pod oznaczeniem Canon de 75 mm Modèle 1922.

sch22_1

W Polsce

Dla potrzeb PMW zakupiono 14 dział tego typu, z których utworzono jednostki artylerii nadbrzeżnej dla ochrony portów nad Morzem Bałtyckim: 1 Morski Dywizjon Artylerii Przeciwlotniczej w Gdyni (4 dwudziałowe baterie – w 1939 roku dowódcą był kmdr ppor. Stanisław Jabłoński) oraz 2 Morski Dywizjon Artylerii Przeciwlotniczej na Helu (3 dwudziałowe baterie – w 1939 roku dowódcą był kpt. mar. Marian Bolesław Wojcieszek).

sch22_2

Dane taktyczno-techniczne

Zamek klinowy o ruchu pionowym. Oporopowrotnik hydrauliczno sprężynowy umieszczony nad lufą. Uniwersalna podstawa morska CA Mle 1924 umożliwiała prowadzenie ognia przeciwlotniczego (skrót CA w nazwie oznacza Contre Avions czyli przeciwlotnicza).

75mm_wz.1922-24_3

W finalnej postaci armaty były umieszczone parami w odległości 25 m od siebie na stropach umocnionych betonowych pozycji. Pod stanowiskami dział znajdowały się żelbetowe schrony mieszczące 1000 pocisków (ściany zewnętrzne grubości 1,05 m, strop 1,55 m, a przedpiersie 0,40 m). Do skutecznego prowadzenia ognia plot każda dwudziałowa bateria miała dysponować własnym aparatem centralnym PZO-Lev wz. 37 z czterometrowym dalmierzem. Niestety ale do wybuchu wojny prac tych nie ukończono i 3 z posiadanych przez PMW aparatów centralnych zmagazynowano.

Kaliber: 75 mm
Amunicja: 75x687R
Masa: 1070 kg
Długość lufy: z zamkiem 3918 mm
Odrzut lufy: 340 mm
Prędkość początkowa: 850 m/s
Kąt ostrzału w elewacji: od -10 do +90 stopni
Kąt ostrzału w azymucie: 360 stopni
Szybkostrzelność: 18 strz./min

 

Amunicja

amunicja

Masa kompletnego naboju: 12 kg
Masa pocisku: 5,93 kg
Masa łuski: 6,08 kg
Masa ładunku miotającego: 2,18 kg (typu BM 5)
Długość naboju: 956 mm
Długość pocisku: 327 mm
Długość łuski: 687 mm
Średnica dna łuski: 110 mm
Donośność w pionie: 8.000 m
Donośność w poziomie: 14.100 m

 

Epilog

Kariera armat nie zakończyła się wraz z kapitulacją obrońców wybrzeża w październiku 1939 roku. Niemcy docenili taktyczne korzyści z tytułu posiadania baterii artylerii przeciwlotniczej w poblizu baz marynarki wojennej, więc przejęli działa i po ukompletowaniu brakującego wyposażenia wprowadzili je do swojej służby pod nowym oznaczeniem 7,5 cm Flak L/59 (p). Nowe oznaczenia otrzymały także pociski które teraz nazywano 7,5 cm Sprenggranatpatrone L/ 4,4, natomiast zapalniki do nich AZ 24/31 RYGM (p).

 

Źródła:

  • Zdzisław Waśko, Rafał Witkowski "Formowanie, działania bojowe, organizacja, uzbrojenie, metryki okrętów i oddziałów lądowych Marynarki Wojennej", z serii "Wojsko Polskie" przygotowanej przez Wojskowy Instytut Historyczny, wyd. MON, Warszawa 1976 r.
  • Józef Wiesław Dyskant "Polska Marynarka Wojenna w 1939 roku", wyd. AJ-Press, Gdańsk 2000 r.
  • John Campbell "Naval weapons of World War Two", Naval Institute Press, 1985 r.

Prawa autorskie

Artykuł zamieszczony na łamach serwisu za zgodą autora. Brak zgody na kopiowanie, powielanie, rozpowszechnianie.

Autor artykułu:  Marcin Skrzypacz